Wilga, kraska i żołna - nasze najładniejsze ptaki - aktualizacja 2014/2015

Dawno nic nie pisałem, więc witam po przerwie.
W jednym ze swoich postów - TUTAJ, opisywałem 3 moim zdaniem najładniejsze gatunki naszych krajowych ptaków - wilgę, kraskę i żołnę.
Nasza rodzima Poczta Polska w dniu 31.07.2014 wydała blok z żołną więc warto zaktualizować poprzedni post.


Blok z znaczkiem o nominale 5,50zł ma w katalogu Fischera nr 4540

Autorem fotografii która została wykorzystana przy projekcie znaczka jest Marcin Łukawski.

Kaczki, gęsi i łabędzie cz.II (ZSRR i Rosja)

Ciąg dalszy na temat kaczkowatych na znaczkach. Tym razem ZSRR i Rosja.


ZSRR


1982 - Katalog Michel nr 5121

Znaczek z serii wydanej z okazji kongresu ornitologicznego w Moskwie w 1982.

Gęś tybetańska (Anser indicus) - duża gęś (wielkości gęsi zbożowej) zamieszkująca Azję Środkową. Tereny lęgowe położone są na Wyżynie Tybetańskiej. Zimuje w Indiach. W czasie wędrówek przelatuje nad Himalajami na wysokości ponad 10 000 m.
W Europie hodowana jest jako ptak ozdobny. Uciekinierki dostosowały się do europejskich warunków. W Niemczech i w Wielkiej Brytanii występuje zdziczała populacja tego ptaka. Sporadycznie gęś tybetańska pojawia się w towarzystwie innych gęsi w Polsce.



1989 - Katalog Michel nr 5965-5967

Pierwsza część serii ze znaczkami o kaczkach wydawana systematycznie od 1989-1995 przez ZSRR (od 1992 po rozpadzie już przez Pocztę Rosyjską).

Ohar (Tadorna tadorna) - gatunek opisywany już w części pierwszej LINK.

 

Cyraneczka (Anas crecca) - kaczka opisywana już w części pierwszej LINK.

Kazarka rdzawa (Tadorna ferruginea) -  gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych , zamieszkujący wschodnią część basenu Morza Śródziemnego, Morza Czarnego, pas w Azji Środkowej po Amur oraz północno-zachodnią Afrykę, po Wyżynę Abisyńską. Tam gdzie woda nie zamarza osiadła, pozostałe populacje wędrowne. Zimuje w dolinie Nilu, Indiach i Azji Południowo-wschodniej. Sporadycznie pojawia się w Europie Środkowej i Zachodniej (spotykana także u nas, ale pochodzenie większości ptaków jest nieznane, wiele z nich to prawdopodobnie uciekinierzy z niewoli, tak jak para lęgowa na kościele we Wrocławiu w latach 1988–1990), oraz zachodniej części Morza Śródziemnego, osiągając Maderę na Atlantyku.  



1990 - Katalog Michel nr 6099-6101

Krzyżówka (Anas platyrhynchos) - kaczka opisywana już w części pierwszej LINK.

Gągoł (Bucephala clangula) - opisywany już w części pierwszej LINK.

Hełmiatka (Netta rufina) - opisywana już w części pierwszej LINK.




 1991 - Katalog Michel nr 6210-6212

Rożeniec (Anas acuta) - prawie wielkości krzyżówki (dł. :51-57 cm - u samca dodatkowo 10 cm sterówki), ale znacznie smuklejszy z długim zaostrzonym ogonem u samca. Samiec w szacie godowej ma czekoladową głowę i szyję z białym klinem sięgającym po bokach szyi na tył głowy. Przód szyi i pierś białe, boki popielate, tył ciała kremowy i czarny. Na wierzchu czarne i popielate wydłużone pióra. Lusterko połyskujące zielono. Samica skromnie ubarwiona, brunatno-beżowa z łuskowanym rysunkiem na piórach. Dziób u obu płci smukły, stalowoszary.
Jako kaczka zasiedlająca podmokłe łąki i tereny zalewowe jest w naszym kraju coraz rzadsza, będąc ptakiem ginącym (ok 40-60 par lęgowych).

Ogorzałka (Aythya marila) - Gatunek morski związany z wodami przybrzeżnymi i osłoniętymi zatokami morskimi. W kraju stwierdzono tylko jeden przypadek lęgu. W okresie migracji i zimowania należy na wybrzeżu do najliczniejszych kaczek morskich, regularnie zalatuje na wody śródlądowe w stadach do kilkudziesięciu ptaków.

Sterniczka zwyczajna, sterniczka białogłowa (Oxyura leucocephala) - Kaczka nurkująca wielkości głowienki (ok. 43–48 cm) o krępej sylwetce z dużą głową. Często pływa z zadartym długim ogonem. Ubarwienie brązowe, czarno prążkowane. Samiec ma białą głowę z czarnym wierzchem oraz nabrzmiały u nasady, niebieski dziób. Samica z jasnymi policzkami przedzielonymi brunatnym pasem. Stwierdzona w kraju ok. 14 razy.




Rosja



1992 - Katalog Michel nr 254-256

Cyranka (Anas querquedula) - gatunek opisywany już w części pierwszej LINK.

Głowienka (Aythya ferina)  - długość ciała: 42-49 cm. Jedna z najliczniejszych lęgowych kaczek. Głowienka jest typowym przedstawicielem grążyc, czyli kaczek zdobywających większość swego pokarmu podczas nurkowania. Podczas gniazdowania w wysokim zagęszczeniu często samice podrzucają sobie wzajemnie jaja do gniazd.

Czuprynka (Anas falcata) - Gniazduje w północno-wschodnich terenach Azji (Kamczatka, północno wschodnia Rosja). Zimuje w południowo-wschodniej Japonii, Chinach i Pakistanie.


1993 - Katalog Michel nr 320-322

Birginiak (Polysticta stelleri) - gatunek arktyczny, gniazdujący na północy Syberii i nielicznie zimujący na północnym Bałtyku, skąd sporadycznie zalatuje na nasze wybrzeże. Stwierdzony w kraju ok. 100 razy, zwykle pojedyncze ptaki, czasem małe grupki.

Edredon (Somateria mollissima) - opisywany już w części pierwszej LINK.

Turkan (Somateria spectabilis) - gatunek tundrowy, rzadko pojawiający się na wodach Bałtyku i na naszym wybrzeżu. W Polsce stwierdzony ok. 30 razy, niemal wyłącznie na Bałtyku, najczęściej w Zatoce Gdańskiej.




1994 - Katalog Michel nr 389-391

Świstun (Anas penelope) - kaczka mniejsza od krzyżówki ,o zwartej sylwetce z krótką szyją i okrągłą głową. Samiec w szacie godowej ma rdzawobrązową głowę z żółtym czołem. Pierś brudnoróżowa, wierzch i boki ciała popielate z drobnym prążkowaniem, brzuch biały, a podogonie czarne. Na wierzchu skrzydeł biała podłużna plama na pokrywach skrzydłowych i zielono połyskujące czarne lusterko. Samica jest brązowo-rdzawa na głowie szyi i bokach z ciemniejszym grzbietem, i słabo zaznaczonymi plamami na skrzydłach. Dziób niebieskoszary z czarnym końcem.
Skrajnie rzadki ptak lęgowy - 5-10 par na północy kraju, częściej spotykany na przelotach. 

Czernica (Aythya fuligula) - opisywana już w części pierwszej LINK.

Cyraneczka bajkalska (Anas formosa) - ptak ten zamieszkuje środkową i wschodnią Syberię oraz wybrzeża Bajkału. Zimuje w Azji Południowej i na Dalekim Wschodzie. Sporadycznie pojawia się w Europie oraz Ameryce Północnej. W Polsce odnotowane pojawienia są niepewne.


W roku 1995 została wydana jeszcze jedna, rosyjska seria z kaczkami, której niestety nie posiadam w kolekcji.

Kaczki, gęsi i łabędzie cz.I (Polska) - uzupełnienie - FDC

Uzupełnienie poprzedniego wpisu - posiadane przeze mnie koperty pierwszego dnia obiegu - FDC z przedstawionymi we wcześniej znaczkami z kaczkowatymi:

FDC z serii "Kaczki" z 1985:

FDC z serii "Zagniazdowniki" z roku 1997:

Kaczki, gęsi i łabędzie cz.I (Polska)

Kolejną grupą znaczków którą udało mi się zebrać w większej ilości aby można było to zaprezentować na blogu są kaczki, gęsi i łabędzie tworzące razem rodzinę kaczkowatych.
Jest to rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych, która obejmuje gatunki wodne, zamieszkujące cały świat.
Całość podzieliłem na III części.
Cześć pierwsza to kaczkowate na znaczkach Poczty Polskiej:


1964
Katalog Fischer - nr 1348
Katalog Michel - nr 1496

Płaskonos (Spatula clypeata) na znaczku z serii "Ptaki Wodne" z 1964 roku.
Kaczor należy do najefektowniej ubarwionych kaczek. Ma czarną, zielono połyskującą głowę, białą pierś i rdzawe boki. Samica jest brązowo nakrapiania. Spośród wszystkich kaczek wyróżnia się łyżkowato rozszerzonym dziobem służącym do odcedzania pokarmu z wody.
W Polsce nielicznie gnieździ się na całym niżu.

1968
Katalog Fischer - nr 1749
Katalog Michel - nr 1896
Rysunek krzyżówki (Anas platyrhynchos) pojawia się na znaczku z serii łowiectwie w malarstwie.
Krzyżówka to nasza najpospolitsza kaczka, którą można spotkać licznie wszędzie: na jeziorami, stawami, rzekami.
Samiec w szacie godowej ma zielono opalizującą głowę, odgraniczoną od reszty ciała białą obrożą. Przez cały rok ma żółty dziób z czarnym końcem oraz rudą pierś, co jest ważne przy odróżnianiu go od samicy, gdy krzyżówki są w szacie spoczynkowej. Pierś jest cała brązowa, opalizująca, grzbiet również, ale matowy. Złożone skrzydła brązowe, gdzieniegdzie nieco szare. Pokrywy nad i podogonowe czarne, przy czym na tych pierwszych para zakręconych piór. Na początku są normalne, dalej zwężają się i zawijają. Niektóre są całkowicie zawinięte, inne tylko zagięte. Białe sterówki z szarym środkiem, pomarańczowe nogi.
Samica ma mniej kontrastowe ubarwienie. Pomarańczowy dziób z czarnym wierzchem, u poszczególnych osobników różnej wielkości. Biało-kremowo-beżowa głowa, charakterystyczna, ciemna przepaska przez oko. Ogólnie pióra przypominają nałożone na siebie łuski, pomarańczowo-brązowe. Na spodzie ciała „łuski” są drobniejsze, w okolicach tyłu również. Białe sterówki. Pisklęta żółtokremowe z czarnym wierzchem ciała i przepaską przez oko.
Od krzyżówki pochodzą kaczki domowe.

1970

Katalog Fischer - nr 1841
Katalog Michel - nr 1988

Ponownie znaczek z opisywaną już krzyżówka z serii "Ptaki Łowne".
Tym razem ładnie przedstawiony samiec w szacie godowej na znaczku autorstwa Jerzego Desselbergera.

1981
Katalog Fischer - nr 2606-2607
Katalog Michel - nr 2750-2751

Dwa znaczki z serii "Łowiectwo".
Pierwszy przedstawia kolejny raz krzyżówkę.

Na drugim znaczku pojawia się błąd. Przedstawiony jest rysunek bernikli białolicej (Branta leucopsis), rzadkiej u nas na przelotach, podpisanej jako gęś gęgawa (Anser anser), która nielicznie lęgnie się w Polsce (ok 1500 par), za to jest bardzo liczna na przelotach.

1983
Katalog Fischer - nr 2703
Katalog Michel - nr 2851

Z serii "Ochrona Środowiska" mamy znaczek z rysunkiem pospolitego i znanego chyba wszystkim łabędzia niemego (Cygnus olor).

1985
Katalog Fischer - nr 2850-2855
Katalog Michel - nr 2998-3003


Seria "Ptaki - dzikie kaczki".

Przedstawia ona 6 gatunków naszych lęgowych kaczek (oprócz Edredona, który zimuje u nas na Wybrzeżu):

- Cyranka (Anas querquedula) - Niewielka kaczka (dł.: 36–41 cm).
W Polsce nieliczny ptak lęgowy niżu (rozmieszczony nierównomiernie, lokalnie może być liczny). Głównym obszarem lęgowym są Kotlina Biebrzańska oraz bagienna dolina Narwi

- Cyraneczka (Anas crecca) - Najmniejsza kaczka pływająca Europy (dł.: 31-38cm).
Jej siedliskiem są śródleśne jeziorka i stawy, obrzeża jezior i zabagnione doliny rzeczne
Gatunek łowny, wymieniony w Dyrektywie ptasiej, zagrożony utratą siedlisk lęgowych w wyniku osuszania śródleśnych bagienek i dolin rzecznych.

- Czernica (Aythya fuligula) - Długość ciała: 40-47 cm. Kaczor ubarwiony czarno z białymi bokami ciała. Jego ozdobę stanowi długi czub zwisający z tyłu głowy. Samica brunatna z krótkim czubkiem. Dziób szary z czarnym końcem. Czernica przybyła do naszego kraju dopiero pod koniec XIX wieku stając się obecnie jedną z najliczniejszych lęgowych kaczek. Szczególnie chętnie gniazduje w koloniach śmieszek, gdzie często dochodzi do podrzucania jaj do gniazd innych samic.Gatunek łowny, wymieniony w Dyrektywie ptasiej, zagrożony utratą siedlisk lęgowych w wyniku intensyfikacji gospodarki stawowej i związanym z tym pogłębianiem stawów, niszczeniem roślinności wynurzonej i likwidacją wysp.


- Gągoł (Bucephala clangula) - Długość ciała: 42-50 cm. Mniejszy od krzyżówki. Samiec jest ubarwiony czarno-biało. Na zielono połyskującej głowie ma białą owalną plamą u nasady dzioba. Samica szara z ciemnobrązową głową. W locie skrzydła wydają świst. Gągoł jest jednym z nielicznych kaczkowatych, które gniazdują w dziuplach drzew, czasem w znacznej odległości od wody. Młode po wykluciu wyskakują z dziupli i wędrują prowadzone przez samicę do najbliższej wody.

- Edredon (Somateria mollissima) - Długość ciała: 60-70 cm. Duża kaczka, większa od krzyżówki o masywnej sylwetce z dużą głową o charakterystycznym profilu z płaskim czołem. Dość długi dziób jest zielonkawy. U samca w szacie godowej wierzch głowy czarny, policzki białe, a tył głowy zielonkawy. Pierś różowawa. Grzbiet i pokrywy skrzydłowe białe, a spód ciała czarny. Samiec stopniowo osiąga szatę ostateczną. Samica brązowa, czarno prążkowana. Gatunek morski. W Polsce nie gnieździ się a jedynie zimuje.

- Hełmiatka (Netta rufina) - Kaczka wielkości krzyżówki (53-60 cm). Samiec w szacie godowej ma rdzawożółtą, krótką grzywę na wierzchu brązowej głowy. Szyja, pierś, pas przez środek brzucha i tył ciała czarne, boki białe, a wierzch tułowia brunatny. Dziób i tęczówka czerwone. Samica brunatna z ciemną czapeczką i rozjaśnionymi bokami głowy i spodem ciała. Dziób czarny z różową przepaską na końcu. Jest jedną z najładniejszych i najrzadszych naszych kaczek (ok. 15-20 par lęgowych).
Regularnie gniazduje tylko na kilku stanowiskach głównie w południowej Polsce: w okolicach Oświęcimia i Zatora, Raciborza, w dolinie Nidy oraz na jez. Łuknajno na Mazurach. Ostatnio są oznaki pewnego wzrostu liczebności i zajmowania nowych stanowisk lęgowych.



1997
Katalog Fischer - nr 3538-3539 
Katalog Michel - nr 3686-3687

Na dwóch z czterech znaczkach z serii "Pisklęta zagniazdowniki" przedstawione zostały ohar (Tadorna tadorna) i tracz nurogęś (Mergus merganser).

Ohar - Duża kaczka (58-71 cm), większa od krzyżówki o bardzo skontrastowanym ubarwieniu. Ubarwienie w większości białe z czarną głową o zielonym połysku, rdzawobrązową przepaską na piersi, skrzydła i pasy na grzbiecie czarne. Dziób czerwony, u samca ozdobiony guzem na czole. Ohar jest prawdziwą ozdobą naszych wód i cieszy, że jego liczebność powoli ale systematycznie wzrasta - w kraju gniazduje obecnie ok. 120-140 par, z tego większość na wybrzeżu.

Nurogęś - Większy od krzyżówki (dł.: 58-66 cm). Samiec jest biały z różowym nalotem, czarnym grzbietem i zielono połyskującą głową z grzywiastym czubem. Samica szara z brązową głową z rozczapierzonym czubem. Tak jak wszystkie gatunki traczy jest rybożerny, a jego długi, wąski, czerwony dziób z piłkowanymi brzegami służy do chwytania ryb podczas nurkowania. Gniazduje w dziuplach i różnego rodzaju otworach, co jest rzadkością wśród kaczek. Bardzo nieliczny ptak lęgowy, ok. 1000 par.

Wilga, Kraska i Żołna - nasze najładniejsze ptaki

Tym razem chciałbym przedstawić na znaczkach 3 gatunki najładniej ubarwionych ptaków Polski (moim zdaniem oczywiście).
Wszystkie trzy, oprócz egzotycznego upierzenia, które wydaje się kompletnie nie pasujące do klimatu naszej części Europy, łączy również to, że w naszym kraju przebywają krótko. Przylatują w końcówce kwietnia/maju natomiast odlatują na południe już w sierpniu/na początku września. Można więc powiedzieć, że pomimo, że lęgi odbywają u nas to są tak na prawdę gośćmi tutaj (biorąc pod uwagę czas spędzony w Polsce w stosunku do całego roku).
Oprócz pospolitej wilgi (ostatnio jednak mam wrażenie, chyba coraz rzadziej spotykanej przeze mnie, gdyż jeszcze kilka lat temu widywałem je w rodzinnej Wielkopolsce w każdej większej grupie drzew w pobliżu wody czy lesie liściastym), kraska i żołna są w Polsce ptakami wręcz ginącymi i oby tendencja spadkowa się nie powiększała (szczególnie u kraski bo w przypadku żołny pojawiają się wreszcie nowe miejsca gdzie te ptaki zaczęły się lęgnąć - np. Puszcza Białowieska), gdyż następne pokolenia będą znać te ptaki jedynie ze zdjęć czy znaczków...


Wilga (Oriolus oriolus) - ptak wielkości kosa, samiec jaskrawożółty z czarnymi skrzydłami i czarną większością ogona, samica oliwkowozielona z jaśniejszym kreskowanym spodem.
Najłatwiej spotkać ją w lasach liściastych lub mieszanych, lecz trudniej już ją wypatrzeć, gdyż przebywa głównie wysoko w koronach drzew, gdzie budują gniazda w rozwidleniach gałęzi (ładnie zaprezentowane jest to na znaczku z Białorusi).
Za to częściej możemy ją usłyszeć. Śpiew samca to melodyjne, fletowe gwizdanie, które w dawnej Polsce uważane było za zwiastun deszczu. Głos ostrzegawczy/nawołujący jest bardzo skrzeczący, kompletnie inny od pięknego śpiewu.

Poniżej linki do odtworzenia śpiewu wilgi:
ŚPIEW WILGI






Wilga na znaczkach:

Polska - 1966 - Katalog Michel Nr 1718 i 1721
Wilga pojawiła się na dwóch znaczkach serii "Ptaki Leśne". Jeden to znaczek z miniaturkami wszystkich gatunków serii, natomiast drugi to już dokładniejszy rysunek ptaka (J. Desselberger).

Białoruś - 2002 - Katalog Michel Nr 459
Znaczek z serii BirdLife International (organizacji opisywanej przy okazji znaczka z Białorusi z puszczykiem mszarnym, 2005 - LINK )

Czechosłowacja - 1959 - Katalog Michel Nr 1166

NRD - 1973 - Katalog Michel Nr 1839

Szwecja - 2005 - Katalog Michel Nr 2468

ZSRR - 1979 - Katalog Michel Nr 4883

Kraska (Coracias garrulus) - opisywana już wcześniej przy okazji wpisu z serią z Ptakami Chronionymi Polski (1960) - LINK.
Średniej wielkości ptak (32cm długości ciała - wielkości kawki/sójki), z dominującym niebieskim kolorem ciała z pomarańczowo-brązowym grzbietem nie przypomina innego występującego w naszej faunie ptaka. Jego środowiskiem są skraje lasów typu parkowego w pobliżu pól i łąk, prześwietlone starodrzewia (z dziuplami, w których gnieżdżą się kraski) i otwarte ciepłe przestrzenie ze szpalerami pojedynczych grup drzew, gdzie mogą polować na owady i drobne kręgowce - żaby czy nornice.
Bardzo rzadki gatunek w Polsce (ledwie kilkadziesiąt par), który możemy spotkać jedynie w 3 głównych ostojach: na północy Podkarpacia, Równinie Kurpiowskiej i Mazowieckiej. W pozostałych miejscach spotykana jest już jednostkowo.
Poniżej mapa rozmieszczenia kraski w Polsce:

Źródło - http://www.kraska.eco.pl/rozmieszczenie.htm

Więcej informacji o tym pięknym i rzadkim ptaku na stronie projektu ochrony kraski: http://www.kraska.eco.pl/index.htm

Kraska na znaczkach:

Polska - 1960 - Katalog Michel Nr 1208
Znaczek z serii przedstawionej w serii o Ptakach chronionych w Polsce - LINK.

Austria - 2010 - Katalog Michel Nr 2871

NRD - 1967 - Katalog Michel Nr 1277

Żołna (Merops apiaster) - bez wątpienia najładniej ubarwiony ptak w Polsce - spód ciała niebieskozielony, na wierzchu dominują kolory czerwony i pomarańczowy, choć i tu pojawiają się tony zielone i niebieskie. Pod dziobem znajduje się rozległa żółta plama, a przez czerwone oko przechodzi wyraźny czarny pasek.
Ptak ten zamieszkuje otwarte krajobrazy o bogatej rzeźbie z pojedynczymi drzewami, krzewami i niewielkimi laskami często w pobliżu rzek i cieków wodnych ale przede wszystkim przy wysokich, piaszczystych urwiskach, zarówno naturalnych jak i sztucznych w których to gnieździ się w samodzielnie wykopanych norach.
Podobnie jak kraska, gatunek zagrożony wyginięciem u nas.
Z ostatnich informacji wynika, że na terenie Polski gniazduje około 100 par (w 2007 były to 64 par więc można powiedzieć o lekkim odrodzeniu tego ptaka), z czego prawie połowa na terenie Świętokrzyskiego - 2012, źródło - strona Birdwatching.pl).

Żołna na znaczkach:

Austria - 1988 - Katalog Michel Nr 1918
Pojedynczy znaczek wydany okazji 25lecia austriackiego oddziału WWF (ekologiczna organizacja pozarządowa założona w 1961 roku w Szwajcarii).

Francja - 1960 - Katalog Michel Nr 1327

Sowy cz.II (Ukraina, ZSRR, Białoruś)

Część druga prezentująca sowy na znaczkach innych krajów niż Polska:

Ukraina

2003 - Katalog Michel Nr 574-585
Seria prezentująca gatunki sów Ukrainy.
Wszystkie te sowy występują również w Polsce (niektóre są lęgowe, inne natomiast zalatują z innych obszarów, głównie północy), brakuje jedynie sowy śnieżnej.

Lista gatunków przedstawionych na arkuszu (od lewej):

I rząd:
- Puchacz - gatunek lęgowy, liczebność w Polsce oceniana na 250-270 par (2007)
- Puszczyk uralski - gatunek lęgowy, szacowana liczebność lęgowa to 450-700 par (2008)
- Puszczyk (odmiany brązowej i szarej) - najliczniejsza polska sowa, gnieżdżąca się często w parkach miejskich i na cmentarzach.
- Puszczyk mszarny - w Polsce lęgowa rzadkość, do tej pory głównie zalatujący z Białorusi do polskiej części Puszczy Białowieskiej. Jednak od kilku lat możemy uznać gatunek za lęgowy dla naszego kraju. W 2010 zostały potwierdzone 2 lęgi na Polesiu Lubelskim.W 2012 było to już 8 par!


II rząd:
- Sóweczka - najmniejsza sowa Europy, nieliczny gatunek lęgowy w Polsce (głównie Karpaty, Sudety, Puszcza Białowieska )
- Włochatka - również nieliczna, lęgowa sowa u nas, szacowana liczba to 700-1000 par.
- Syczek - do tej pory zalatujący głownie z południowego wschodu. W roku 2013 był obserwowany w okresie lęgowym na Mazowszu. Lęgów nie udało się potwierdzić. Jednak po przykładzie Puszczyka Mszarnego możemy liczyć na nowy lęgowy gatunek sowy w przyszłości.
- Pójdźka- gatunek lęgowy ale niestety co raz mniej liczny z powodu braku miejsc lęgowych (dziupli) czy intensyfikacji rolnictwa.


III rząd:
- Płomykówka - gatunek lęgowy zamieszkujący osiedla ludzkie w pobliżu łąk i pól. Nieliczna jak większość naszych sów.
- Uszatka - obok puszczyka najliczniejsza krajowa sowa. Jednak jej liczebność w danych latach jest mocno uzależniona od ilośc gryzoni, na które sowy polują.
- Sowa błotna - najrzadsza Polska sowa, gniazduje jej ok. 20-100 par. Występuje na bagnach, torfowiskach niskich i mokradłach, unika lasów i gór.
- Sowa jarzębata - zalatująca czasami do Polski z dalekiej północy (ostatnie nawiedzenie z 2013 opisane w końcówce poprzedniego wpisu o sowach - LINK).


ZSRR

1979 - Katalog Michel Nr 4886
Płomykówka na znaczku z serii o ptakach leśnych.

1990 - Katalog Michel Nr 6063-6065
Seria przedstawiająca 3 gatunki:
- Sowę śnieżną,
- Puchacza
- Uszatkę.

Sowa śnieżna - jedyna nie opisana tutaj nasza krajowa sowa. Głownie dlatego, że gnieździ się na północy i w Polsce pojawia się czasem zimą (głównie młode ptaki).

Białoruś

2005 - Katalog Michel Nr 582
Znaczek z puszczykiem mszarnym, wydany z okazji wyboru Ptaka Roku Białorusi 2005 (od roku 2000, corocznie, Poczta Białorusi wydaje znaczek z ptakiem roku wybieranym przez BirdLife International).
Na znaczku pojawia się logo, wspomnianej wyżej, BirdLife International - to międzynarodowa organizacja, której celem jest ochrona ptaków oraz ich siedlisk. BirdLife International jest federacją organizacji zajmujących się ochroną ptaków z różnych krajów, tzw. organizacji partnerskich. Polskim partnerem BirdLife International jest Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.

Sowy cz.I (Polska)

W najbliższych wpisach postaram się przedstawić na znaczkach sowy - rząd ptaków drapieżnych, które przystosowały się do polowania w nocy i o zmroku (niektóre gatunki powróciły do dziennego trybu życia).
W części pierwszej znaczki wydane przez rodzimą Pocztę Polską.
Na początek chciałbym pokazać serię z 1990 roku (Katalog Fisher Nr 3146-3151/ Michel Nr 3294-3299).

Przedstawia ona 5 gatunków naszych krajowych sów:

- Pójdźka
- Puszczyk, zaprezentowany w 2 odmianach: szarej i brązowej
- Sowa błotna
- Sowa uszata
- Płomykówka

W mojej kolekcji znajdują się również koperty pierwszego dnia obiegu (FDC) z tej serii.
Na kopertach przedstawione zostały sylwetki ptaków w locie:

W latach wcześniejszych i późniejszych sowy pojawiły się jeszcze w 3 innych seriach.
Po raz pierwszy w roku 1960 w serii o ptakach chronionych ukazał się Puchacz (seria ta została już zaprezentowana w tym poście - Link ).
Następnie była to sylwetka puszczyka w serii o Parkach Narodowych wydana w roku 1976, który to przedstawiał symbol Wielkopolskiego Parku Narodowego:

Ostatnia pozycja to ponownie nasza największa sowa - puchacz.
Znaczek ten znajduje się w serii CITES (dotycząca konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem) wydanej w 2001 roku:

Na znaczkach wydanych przez Pocztę Polską nie zostały zaprezentowane wszystkie krajowe gatunki (lęgowe i zalatujące) np. najmniejsza europejska sowa - sóweczka czy zalatująca regularnie z północy sowa jarzębata, która w zeszłym roku zrobiła w Polsce furorę pojawiając na dłużej w listopadzie 2013 na Mazowszu (Lutobrok) - jej zdjęcia z tych obserwacji można obejrzeć na portalu Birdwatching - LINK.
Praktycznie wszystkie nasze gatunki można za to zobaczyć na serii wydanej przez Ukrainę w 2003 roku (brak jedynie zalatującej czasami zimą z północy sowy śnieżnej).
O tym jednak w drugiej części.